ತಾಳಮದ್ದಲೆಯಲ್ಲಿ ಕೇಳಿ ದೇಶಾಭಿಮಾನ: ಉಡುಪಿಯ ಕಲಾಪ್ರೇಮಿ ಸುಧಾಕರ್ ಅಚಾರ್ಯರ ವಿನೂತನ ಪ್ರಯತ್ನ-ಸೇವೆ
ಉಡುಪಿ: ಕಲಾಭಿಮಾನಿ ಹಾಗೂ ಯಕ್ಷಗಾನ ‘ತಾಳಮದ್ದಳೆ’ ಸಂಘಟಕ ಸುಧಾಕರ ಆಚಾರ್ಯ ಅವರಿಗೆ ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟದ ಬಗ್ಗೆ ಅಪಾರ ಗೌರವ. 62 ವರ್ಷದ ಸುಧಾಕರ್ ಆಚಾರ್ಯ ಅವರು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟ, ಭಾರತಕ್ಕೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಸಿಕ್ಕಿದ ಸಂಭ್ರಮ, 1948 ರಲ್ಲಿ ಹೈದರಾಬಾದ್ನ ಪ್ರವೇಶ ಮತ್ತು ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರಕ್ಕೆ ವಿಶೇಷ ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು ನೀಡಿದ್ದ ಸಂವಿಧಾನದ 370 ನೇ ವಿಧಿಯ ರದ್ದತಿಯಂತಹ ಸಮಕಾಲೀನ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳ ಸುತ್ತ ಸುತ್ತುವ ಕಥಾವಸ್ತುಗಳೊಂದಿಗೆ ‘ತಾಳಮದ್ದಳೆ’ ಆಯೋಜಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ತಾಳಮದ್ದಳೆ ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಯಕ್ಷಗಾನದ ಒಂದು ಕಲಾ ಪ್ರಕಾರವಾಗಿದ್ದು, ಅಲ್ಲಿ ಪಾತ್ರಗಳ ನಡುವೆ ಪೂರ್ವಸಿದ್ಧತೆಯಿಲ್ಲದ ಚರ್ಚೆಗಳು ನಡೆಯುತ್ತವೆ. ಅಲ್ಲಿ ಕೇವಲ ವಾಕ್ಚಾತುರ್ಯವು ಕಥೆಯ ನಿರೂಪಣೆಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ಕಥಾವಸ್ತುವನ್ನು ಪುರಾಣದಿಂದ ಚಿತ್ರಿಸಿದ ಪಾತ್ರಗಳ ಸುತ್ತ ಹೆಣೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸುಮಾರು 100 ಅಂತಹ ಕಥಾವಸ್ತುಗಳಿವೆ.
ಇಲ್ಲಿ ಆಚಾರ್ಯರ ಪಯಣ ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿತ್ತು. ತಾಳಮದ್ದಳೆ ಮೇಲೆ ಅವರ ಪ್ರೀತಿಯು ಕೆಲವು ದಶಕಗಳ ಹಿಂದೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು, ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ತಾಳಮದ್ದಲೆಯನ್ನು ಆಗಸ್ಟ್ 15, 1990 ರಂದು ಆಯೋಜಿಸಿದ್ದರು. ಅಮಿತ ಆಚಾರ್ಯರೊಂದಿಗೆ ಅವರ ಮದುವೆಯ ವರ್ಷವಾಗಿತ್ತು. ‘ಮಗಧ ವಧೆ’ ಕಥಾವಸ್ತುವನ್ನು ಖ್ಯಾತ ಕಲಾವಿದರೊಂದಿಗೆ ನಿರೂಪಿಸಿದ್ದರು. 1990 ರಿಂದ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಕೊರೋನಾ ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ವರ್ಷವನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ತಾಳಮದ್ದಳೆಯನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಿಕೊಂಡು ಬಂದಿದ್ದಾರೆ.
ಉಡುಪಿಯಲ್ಲಿ ಜಾಹೀರಾತು ಮತ್ತು ರಿಯಲ್ ಎಸ್ಟೇಟ್ ವ್ಯವಹಾರದಲ್ಲಿರುವ ಆಚಾರ್ಯ ಅವರು 2016 ರಲ್ಲಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಮತ್ತು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಸುತ್ತ ಸುತ್ತುವ ಕಥಾವಸ್ತುವನ್ನು ಆಕಸ್ಮಿಕವಾಗಿ ಸಂಘಟಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಅನೇಕ ಹಿರಿಯ ಯಕ್ಷಗಾನ ಕಲಾವಿದರು ಮತ್ತು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರ ಕುಟುಂಬ ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಸನ್ಮಾನಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಐತಿಹಾಸಿಕ ಘಟನೆಗಳು ತಾಳಮದ್ದಲೆಯಲ್ಲಿ: ತಾಳಮದ್ದಳೆಯಲ್ಲಿ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಘಟನೆಗಳನ್ನು ಹೇಗೆ ಅಳವಡಿಸಿದರು ಎಂಬುದು ಕುತೂಹಲವಾಗಿದೆ. ಉಡುಪಿಯ ಕಾರ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ನಲ್ಲಿರುವ ಸುಧೀಂದ್ರ ತೀರ್ಥ ಔಷಧ ಭಂಡಾರದ ಆಯುರ್ವೇದ ಔಷಧಿ ಅಂಗಡಿಯ ಮಾಲೀಕರು 1947ರ ಆಗಸ್ಟ್ 14ರಂದು (ರಾತ್ರಿ 8ರಿಂದ 12ರವರೆಗೆ) ಕಾರ್ಕಳದ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಶ್ರೀ ಅನಂತೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಎದುರು ತಾಳಮದ್ದಳೆ ಆಯೋಜಿಸಿರುವುದನ್ನು ಆಚಾರ್ಯರ ಗಮನಕ್ಕೆ ತಂದರು. ಆಗ ನಿರೂಪಿಸಿದ ಕಥಾವಸ್ತು ‘ಸ್ವರಾಜ್ಯ ವಿಜಯ’, ಇದಕ್ಕೆ ಬರಹವನ್ನು ಪತ್ರಿಕೆಯ ಸಂಪಾದಕ ಎಂ ವಿ ಹೆಗಡೆ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ.
ಈ ಮಾಹಿತಿಯೊಂದಿಗೆ ಆಚಾರ್ಯ ಅವರು ಆರ್ಕೈವ್ಸ್ನಿಂದ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿವರಗಳಿಗಾಗಿ ಉಡುಪಿಯ ಎಂಜಿಎಂ ಕಾಲೇಜಿನ ಗಾಂಧಿಯನ್ ಸ್ಟಡಿ ಸೆಂಟರ್ (ಜಿಎಸ್ಸಿ) ಸಂಯೋಜಕ ಯು ವಿನಿತ್ ರಾವ್ ಅವರನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಿದರು. 2015ರಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲ ಕಥಾವಸ್ತುಗಳು ಸಿಕ್ಕಾಗ ‘ಸ್ವರಾಜ್ಯ ವಿಜಯ’ ತಾಳಮದ್ದಳೆಯನ್ನು 2016ರ ಆಗಸ್ಟ್ 14ರಂದು 70ನೇ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯೋತ್ಸವ ಹಾಗೂ ಅವರ ತಾಳಮದ್ದಳೆ ಪಯಣದ ಬೆಳ್ಳಿಹಬ್ಬವನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರು. ಕರ್ನಾಟಕ ಯಕ್ಷಗಾನ ಬಯಲಾಟ ಅಕಾಡೆಮಿಯ ಮಾಜಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಪ್ರೊ.ಎಂ.ಎಲ್.ಸಾಮಗ ಅವರನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಿದ್ದ ‘ಸ್ವರಾಜ್ಯ ವಿಜಯ’ ಕಥಾವಸ್ತುವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ಪರಾಮರ್ಶನ ಪುಸ್ತಕ ‘ಪ್ರಸಂಗ ಪುಸ್ತಕ’ವೂ ಆಚಾರ್ಯರಿಗೆ ಸಿಕ್ಕಿತು.
ದೇಶದ ಘಟನಾವಳಿಗಳ ತಾಳಮದ್ದಲೆ: ಪೇಜಾವರ ಮಠದ ವಿಶ್ವೇಶ ತೀರ್ಥ ಸ್ವಾಮಿಗಳ ಐದನೇ ಪರ್ಯಾಯ 2016ರ ಜನವರಿಯಲ್ಲಿ ಆರಂಭವಾಗಿದ್ದು, ‘ಸ್ವರಾಜ್ಯ ವಿಜಯ’ ತಾಳಮದ್ದಲೆಯ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಘಟನೆಯನ್ನು ಹೇಗೆ ಮರುಸೃಷ್ಟಿಸಬಹುದು ಎಂದು ತಿಳಿಯಲು ಆಚಾರ್ಯರು ಹಿರಿಯ ಮಠಾಧೀಶರನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಿದ್ದರು.
ಆಗಸ್ಟ್ 14, 1947 ರ ರಾತ್ರಿ ಶ್ರೀ ಅನಂತೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಮುಂಭಾಗದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ‘ಸ್ವರಾಜ್ಯ ವಿಜಯ’ ತಾಳಮದ್ದಳೆ ಮತ್ತು ಆಗಸ್ಟ್ 14, 2016 ರಂದು ಮರುಸೃಷ್ಟಿಸಿದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹಿರಿಯ ಮಠಾಧೀಶರು ಉಪಸ್ಥಿತರಿದ್ದರು. ಸುಮಾರು 2,000 ಜನರು ಭಾಗವಹಿಸಿ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಘಟನೆಯ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಂಡರು.
ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ದಿವಂಗತ ವಿಶ್ವೇಶ ತೀರ್ಥ ಸ್ವಾಮಿಗಳು ‘ಹೈದರಾಬಾದ್ ವಿಜಯ’ ತಾಳಮದ್ದಳೆ ಕಥಾವಸ್ತುವನ್ನು 1948 ರಲ್ಲಿ ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣ ಮಠದ ‘ಭೋಜನ ಶಾಲೆ’ಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಸುಧಾಕರ ಆಚಾರ್ಯರನ್ನು ‘ಹೈದರಾಬಾದ್ ವಿಜಯ’ ತಾಳಮದ್ದಳೆ ಆಯೋಜಿಸಬಹುದೇ ಎಂದು ಕೇಳಿದರು. ಆಚಾರ್ಯರು ದಾರ್ಶನಿಕರ ಸೂಚನೆಯನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿದರು. 2017 ರಲ್ಲಿ ಉಡುಪಿಯಲ್ಲಿ ‘ಹೈದರಾಬಾದ್ ವಿಜಯ’ವನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಿದರು.
370ನೇ ವಿಧಿಯನ್ನು ಆಗಸ್ಟ್ 5, 2019 ರಂದು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಿದ ನಂತರ, ಆಚಾರ್ಯ ಅವರು ‘ಕಾಶ್ಮೀರ ವಿಜಯ’ವನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರು. ‘ಕಾಶ್ಮೀರ ವಿಜಯ’ಕ್ಕೆ ಪ್ರೊ.ಪವನ್ ಕಿರಣಕೆರೆ ಬರಹ ಬರೆದಿದ್ದು, ಆಚಾರ್ಯ ಈ ವರ್ಷದ ಜನವರಿಯಲ್ಲಿ ಉಡುಪಿ ಮತ್ತು ಮಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಆಯೋಜಿಸಿದ್ದರು.